Tổng thống Mỹ Donald Trump (trái) và Tổng thống Iran Hassan Rouhani. (Ảnh: AFP/TTXVN) Ngày 23/9, Tổng thống Mỹ Donald Trump tuyên bố ông không loại trừ khả năng gặp người đồng cấp Iran Hassan Rouhani bên lề kỳ họp của Đại Hội đồng Liên hợp quốc tại New York, Mỹ trong tuần này.
Phát biểu với báo giới, ông Trump nhấn mạnh: "Tôi không bao giờ loại trừ bất cứ khả năng nào." Tuy nhiên, ông Trump cho biết ông chưa có lịch trình cụ thể nào vào thời điểm này.
Trong nỗ lực thúc đẩy cuộc gặp thượng đỉnh Mỹ-Iran, Tổng thống Pháp Emmanuel Macron cho biết ông sẽ có các cuộc gặp riêng rẽ với người đồng cấp Mỹ và Iran bên lề kỳ họp của Đại Hội đồng Liên hợp quốc.
Tổng thống Rouhani hiện đã đến New York để tham dự kỳ họp của Đại Hội đồng Liên hợp quốc.
Nguồn tin ngoại giao cho biết Tổng thống Iran cũng sẽ phải chịu sự hạn chế đi lại giống như các phái bộ ngoại giao Iran tại Liên hợp quốc vào tháng Bảy vừa qua. Theo đó, ông Rouhani sẽ không được di chuyển xa trụ sở của Liên hợp quốc. Tuy nhiên, Chính phủ Mỹ đã dành cho Tổng thống Rouhani quyền đặc biệt được lưu trú tại một khách sạn.
[Tổng thống Iran Hassan Rouhani bị hạn chế đi lại tại New York]
Hiện có nhiều đồn đoán về cuộc gặp lịch sử giữa lãnh đạo Mỹ-Iran khi cả hai nhà lãnh đạo đều đang ở New York để tham dự kỳ họp của Đại Hội đồng Liên hợp quốc.
Tuy nhiên, triển vọng có được cuộc gặp này đã giảm đi sau khi xảy ra vụ tấn công nhằm vào các cơ sở lọc dầu của Saudi Arabia. Tổng thống Pháp Macron đang nỗ lực thúc đẩy tổ chức cuộc gặp giữa hai nhà lãnh đạo Mỹ-Iran, song ông Trump đã tuyên bố "không cần bên trung gian."
Căng thẳng giữa Mỹ và Iran leo thang trong hơn một năm qua, sau khi Mỹ tháng 5/2018 rút khỏi thỏa thuận hạt nhân ký năm 2015 và áp đặt trở lại các biện pháp trừng phạt, đặc biệt nhằm vào mạng lưới tài chính và ngành kinh tế chủ lực của Iran là xuất khẩu dầu mỏ, với mục đích gây sức ép, buộc Tehran quay trở lại bàn đàm phán.
Thời gian qua, Iran đã giảm các cam kết của nước này trong thỏa thuận hạt nhân nhằm đáp trả chiến dịch "gây sức ép tối đa" của Mỹ.
Liên quan vấn đề trên, Thủ tướng Anh Boris Johnson cho rằng Tổng thống Trump có thể thương lượng một thỏa thuận hạt nhân tốt hơn thỏa thuận mà Tehran và các cường quốc đã đạt được năm 2015.
Trả lời phỏng vấn kênh NBC ngày 23/9 nhân dịp ở New York dự kỳ họp Đại Hội đồng Liên hợp quốc, ông Johnson nói: "Tôi cho rằng có một người có thể thương lượng một thỏa thuận tốt hơn, đó là Tổng thống Mỹ."
Về phía Iran, trong nội dung đăng tải trên mạng xã hội Twitter được cho là đáp lại phát biểu trên của Thủ tướng Anh, Ngoại trưởng Iran Mohammad Javad Zarif nhấn mạnh Pháp, Đức và Anh "đã thể hiện rõ sự tê liệt trong việc thực hiện các nghĩa vụ của họ từ tháng 5/2018." Ông khẳng định "sẽ không có thỏa thuận mới nào trước khi các bên tuân thủ thỏa thuận hiện hành."
Trong khi đó, căng thẳng trong khu vực Trung Đông gia tăng sau vụ tấn công nhằm vào các cơ sở lọc dầu của Saudi Arabia, đặc biệt sau khi Tổng thống Mỹ Donald Trump phê chuẩn kế hoạch triển khai binh sỹ bổ sung tới Saudi Arabia và Các tiểu vương quốc Arab thống nhất (UAE).
Tổng thống Iran cảnh báo sự hiện diện của các lực lượng nước ngoài đe dọa an ninh năng lượng và hàng hải trong khu vực, đồng thời kêu gọi các lực lượng này rời khỏi vùng Vịnh.
Trong bối cảnh tình hình leo thang tại khu vực, tại cuộc gặp người đồng cấp Nhật Bản Toshimitsu Motegi bên lề kỳ họp của Đại Hội đồng Liên hợp quốc, Ngoại trưởng Iran khẳng định rằng Tehran sẽ cố gắng tránh một cuộc chiến, đồng thời đánh giá cao nỗ lực ngoại giao của Tokyo.
Tại cuộc gặp, ông Motegi cũng bày tỏ quan ngại về tình hình hiện nay, đồng thời đề nghị Iran tránh các hành động làm suy yếu thỏa thuận hạt nhân ký năm 2015.
Nhật Bản đang nỗ lực thúc đẩy đối thoại giữa Mỹ và Iran do ổn định tại Trung Đông đóng vai trò quan trọng đối với quốc gia khan hiếm nhiên liệu này. Nhật Bản hiện phụ thuộc nhiều vào nhập khẩu dầu thô từ Saudi Arabia và UAE.
Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe dự kiến hội đàm với Tổng thống Iran trong ngày 24/9 bên lề kỳ hợp Đại Hội đồng Liên hợp quốc./.
