Dự án metro Bến Thành-Suối Tiên. (Ảnh: Hoàng Hải/TTXVN) Liên quan về số tiền chậm thanh toán cho nhà thầu thi công và nhà thầu tư vấn khiến dự án đường sắt đô thị tuyến Metro số 1 Bến Thành-Suối Tiên (Thành phố Hồ Chí Minh) có thể bị dừng thi công, Ủy ban Nhân dân thành phố Hồ Chí Minh đẩy nhanh quy trình thanh toán sớm hơn 450 tỉ đồng cho các nhà thầu.
Trong thư gửi Đại sứ Nhật Bản Umeda Kunio tại Việt Nam, theo Chủ tịch Ủy ban Nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh Nguyễn Thành Phong, trong thời gian qua, thành phố đã quyết liệt chỉ đạo Ban Quản lý đường sắt đô thị phối họp chặt chẽ cùng với Tư vấn chung NJPT (với vai trò là đại diện chủ đầu tư và kỹ sư) rà soát toàn bộ pháp lý liên quan đến các hợp đồng để đề xuất thủ tục cần thiết tiếp theo nhằm nhanh chóng giải quyết các khó khăn, vướng mắc trong việc thanh toán cho từng gói thầu cụ thế của dự án tuyến Metro số 1.
Trên cơ sở đề xuất của Tư vấn chung NJPT liên quan đến các vấn đề thanh toán, Ủy ban Nhân dân thành phố sẽ tiếp tục chỉ đạo Ban Quản lý đường sắt đô thị giải quyết việc thanh toán cho các nhà thầu theo đúng quy định của pháp luật hiện hành.
[Chậm thanh toán, Metro Bến Thành-Suối Tiên có thể bị dừng thi công]
Liên quan đến tổng giá trị đề nghị thanh toán, theo báo cáo của Ban Quản lý Đường sắt đô thị ngày 23/11 vừa qua, hiện tại, tổng giá trị các đề nghị thanh toán đã chuyển đến Ban Quản lý đường sắt đô thị theo quy trình để xem xét thanh toán là 456,5 tỷ đồng (chưa bao gồm thuế giá trị gia tăng).
Ủy ban Nhân dân thành phố Hồ Chí Minh khẳng định rằng, Ban Quản lý đường sắt đô thị và các cơ quan Sở, ngành thành phố liên quan hiện đang rất nỗ lực trong việc giải quyết các khó khăn, vướng mắc hiện tại của tuyến Metro số 1 để có thế đưa dự án vào khai thác vận hành trong thời gian sớm nhất.
Hiện nay, hồ sơ trình điều chỉnh tổng mức đầu tư của dự án đang được các cơ quan Trung ương có thẩm quyền liên quan xem xét, có ý kiến, Ủy ban Nhân dân thành phố đã và đang tích cực theo dõi thông tin từ các cơ quan Trung ương, hỗ trợ cung cấp tài liệu cũng như giải trình (khi được yêu cầu) nhằm thúc đẩy việc sớm xem xét thông qua chủ trương điều chỉnh tổng mức đầu tư của dự án.
Trước đó, Đại sứ Nhật Bản tại Việt Nam đã có thư gửi tới Bí thư Thành uỷ Thành phố Hồ Chí Minh để giải quyết những vướng mắc phát sinh vấn đề chậm giải ngân nguồn vốn thi công nghiêm trọng của dự án.
Theo ông Umeda Kunio, Đại sứ Nhật Bản, dự án này được triển khai thực hiện bằng vốn vay của Nhật Bản từ năm 2007, tuy nhiên do việc chậm phê duyệt quyết định đầu tư điều chỉnh dẫn tới việc dự án đã không được Chính phủ phân bổ ngân sách kể từ tháng 10/2017 với lý do cần phải xin ý kiến chỉ đạo của Bộ Chính trị và Uỷ ban Thường vụ Quốc hội sớm phê duyệt quyết định đầu tư điều chỉnh để phân bổ ngân sách cho dự án.
Ngoài ra, Thành phố Hồ Chí Minh đã cam kết sẽ tạm ứng thanh toán bằng ngân sách của thành phố cho đến khi Chính phủ phân bổ ngân sách cho dự án, tuy nhiên thủ tục thanh toán cho các nhà thầu trên thực tế đã không tiến triển. Số tiền chậm thanh toán cho nhà thầu thi công và nhà thầu tư vấn đã lên đến hơn 100 triệu USD.
“Áp lực lên các nhà thầu cũng đã đến mức giới hạn, nếu đến cuối tháng 12 mà các vấn đề này không được giải quyết thì dự án sẽ buộc phải ngừng thi công,” Đại sứ Nhật Bản bày tỏ quan điểm.
Do đó, phía Nhật Bản đề nghị Thành phố Hồ Chí Minh chỉ đạo mạnh mẽ các Sở ngành liên quan, đặc biệt là Ban Quản lý đường sắt đô thị để sớm giải quyết vấn đề này.
Tại buổi họp báo Chính phủ tối 3/12 vừa qua, Bộ trưởng Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ Mai Tiến Dũng nêu thống kê, dự án được Thành phố Hồ Chí Minh phê duyệt năm 2007 với tổng mức đầu tư gần 17.388 tỷ đồng. Con số này theo ông bao gồm cả vốn ODA của nhà tài trợ Nhật Bản và vốn đối ứng của Việt Nam.
Sau đó, Thành phố Hồ Chí Minh đã mời tư vấn thẩm định độc lập, lấy ý kiến của nhà tài trợ ODA, các bộ, cơ quan và Thủ tướng Chính phủ. Tổng mức đầu tư của dự án sau đã được điều chỉnh lên mức 47.325 tỷ đồng.
[Bộ trưởng Mai Tiến Dũng lên tiếng về "khoản nợ" của tuyến Metro số 1]
Bộ trưởng cho biết, theo nghị quyết Quốc hội, dự án như trên thuộc nhóm dự án đặc biệt quan trọng của quốc gia và phải báo cáo cơ quan có thẩm quyền.
Theo Bộ trưởng, thư của đại sứ Nhật Bản tại Việt Nam gửi cho Thành phố Hồ Chí Minh và Thủ tướng có nêu lo ngại nếu dự án để lâu thì việc thanh toán nhà thầu sẽ khó khăn. Tuy nhiên, Bộ trưởng cho biết, trong số 17.388 tỷ đồng, đến nay, dự án đã giải ngân được 13.630 tỷ đồng.
"Số nợ nhà thầu là có nhưng không phải là quá nhiều," Bộ trưởng nói./.
Dự án Metro Bến Thành-Suối Tiên được khởi công tháng 8/2012 với chiều dài gần 20km, tuyến đi qua các quận 1, 2, 9, Bình Thạnh, Thủ Đức (Thành phố Hồ Chí Minh) và huyện Dĩ An (Bình Dương). Trong đó 2,6km đi ngầm (3 nhà ga) và hơn 17km trên cao (11 nhà ga). Công trình dự kiến đưa vào khai thác năm 2020.
Được biết, dự án metro số 1 vẫn chưa được Quốc hội chưa xem xét, thông qua việc điều chỉnh tổng mức đầu tư dự án từ 17.388 tỷ đồng lên 47.328 tỷ đồng do sự biến động giá của một số nguyên, nhiên vật liệu; tăng khối lượng xây dựng khi điều chỉnh thiết kế cơ sở; thay đổi các điều kiện tính toán tổng mức đầu tư như tỷ giá và các chi phí dự phòng, rủi ro, trượt giá đến năm 2019…
