Ngày 19/6/2013 đánh dấu cột mốc quan trọng đối với đất nước Afghanistan sau gần 12 năm xung đột triền miên.
Lực lượng an ninh Afghanistan đã chính thức tiếp quản nhiệm vụ bảo đảm an ninh trên toàn quốc từ tay lực lượng liên quân do Mỹ đứng đầu. Đây được coi là thời khắc lịch sử cho thấy sứ mạng cao cả của người dân Afghanistan nhằm tự khẳng định mình trong các vấn đề quan trọng quyết định tương lai của đất nước.
Thế nhưng, việc các vụ đánh bom xảy ra tại thủ đô Kabul ngay sau lễ “bàn giao” như một điềm báo rằng nhiệm vụ duy trì an ninh và ổn định tại Afghanistan sẽ vô cùng khó khăn. Không ít người đặt câu hỏi rằng liệu lực lượng an ninh “non trẻ” của Afghanistan đã thực sự sẵn sàng chiến đấu với phong trào nổi dậy vẫn quyết liệt sau gần 12 năm xung đột?
Câu hỏi này thực sự cấp thiết tại thành phố Jalalabad, thủ phủ tỉnh Nangarhar gần biên giới với Pakistan. Tại Nangaha, với dân số chủ yếu là người Pashtun - thành phần chính trong lực lượng Taliban, quân nổi dậy thường xuyên phục kích lực lượng chính phủ, đặt bom văn phòng của các tổ chức nhân đạo và hiện vẫn đang kiểm soát nhiều khu vực nông thôn với các cánh đồng thuốc phiện. Nangaha bị coi là một khu vực nguy hiểm và hiện lực lượng nước ngoài vẫn đồn trú tại hơn một nửa trong tổng số 22 quận của tỉnh này.
Người ta hy vọng tình hình trên sẽ có sự thay đổi sau khi Tổng thống Hamid Karzai khẳng định lực lượng quân đội Afghanistan đảm trách an ninh trên cả nước, trong khi lực lượng quân đội Mỹ và nước ngoài khác sẽ hoàn toàn chuyển sang nhiệm vụ hỗ trợ và cố vấn.
Mặc dù vậy, người dân Afghanistan nhìn chung vẫn lo ngại về khả năng lực lượng an ninh nước này có thể bảo vệ họ trước các vụ tấn công của các nhóm nổi dậy mà họ cho là đã được vũ trang và huấn luyện tại nước láng giềng Pakistan. Họ cũng cho rằng lực lượng Afghanistan vẫn chưa có đủ các vũ khí hạng nặng hoặc hỏa lực cần thiết để có thể đảm đương trọng trách này.
10 năm trước, Afghanistan không có lực lượng an ninh quốc gia và cách đây 5 năm, quốc gia này mới chỉ có một lực lượng mỏng manh. Tuy nhiên, đến nay, nước này đã có một lực lượng tương đối hùng hậu với 350.000 binh sỹ quân đội và cảnh sát được đào tạo cơ bản và đã chịu trách nhiệm bảo đảm an ninh tại 312 quận trên toàn quốc, nơi có gần 30 triệu người sinh sống, chiếm khoảng 80% dân số.
Sau khi nhận “bàn giao,” họ sẽ chịu trách nhiệm bảo đảm an ninh tại tất cả 403 quận của 34 tỉnh, thành trên cả nước. Tất nhiên, bên cạnh các lực lượng an ninh Afghanistan vẫn có sự hỗ trợ, bọc lót của các lực lượng liên quân. Sau khi chuyển giao, liên quân sẽ chuyển sang vai trò trợ giúp, bao gồm nhiệm vụ đào tạo, giám sát và hỗ trợ chiến đấu trong những tình huống khẩn cấp, chủ yếu là hình thức không kích và sơ tán.
Theo kế hoạch, vào cuối năm nay, lực lượng liên quân tại Afghanistan sẽ giảm một nửa và đến cuối năm 2014, toàn bộ lực lượng chiến đấu sẽ rút khỏi quốc gia Nam Á này.
Hiện có khoảng 100.000 binh sỹ từ 48 nước, trong đó có 66.000 lính Mỹ đang đồn trú tại Afghanistan.
Tổng thống Mỹ Barack Obama chưa cho biết cụ thể số binh sỹ Mỹ cùng với các lực lượng của Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) sẽ ở lại Afghanistan để làm nhiệm vụ hỗ trợ và cố vấn, song có tin cho biết khoảng 9.000 lính Mỹ và khoảng 6.000 lính của các nước đồng minh sẽ đảm nhận sứ mạng mới.
Các lực lượng liên quân sẽ hỗ trợ lực lượng an ninh Afghanistan trong các chiến dịch quân sự khi được yêu cầu, song quân đội và cảnh sát sẽ phải chịu trách nhiệm về kế hoạch và chỉ huy các chiến dịch quân sự chống lại lực lượng nổi dậy.
Mỹ cho biết Afghanistan sẽ nhận được các loại vũ khí mà họ yêu cầu như một hạm đội máy bay trực thăng vận tải MI-17, máy bay chở hàng và máy bay hỗ trợ bộ binh. Tuy nhiên, Afghanistan muốn được trang bị xe tăng và các máy bay chiến đấu hiện đại, song yêu cầu này của họ khó có thể được đáp ứng do vấn đề chi phí và huấn luyện kỹ năng. Cuộc chiến tại quốc gia Nam Á này đã quá “hao người, tốn của.”
Trong bối cảnh đó, tiến trình hòa giải ở Afghanistan có dấu hiệu được khởi động khi Taliban lập văn phòng chính trị tại thủ đô Doha của Qatar với ý định tiến hành đối thoại với cộng động quốc tế và các nhóm ở Afghanistan về một giải pháp hòa bình cho quốc gia Nam Á này.
Phát biểu khi tham dự hội nghị Nhóm các nước phát triển hàng đầu thế giới (G-8) tại Bắc Ireland ngày 18/6, Tổng thống Mỹ Obama đánh giá sự kiện trên là bước đi quan trọng đầu tiên tiến tới sự hòa hợp mặc dù đó mới chỉ là sự khởi đầu và còn muôn vàn khó khăn ở phía trước.
Trong khi đó, Mỹ và Taliban cũng có thể sẽ ngồi vào bàn thương lượng để thảo luận cách thức chấm dứt đổ máu tại Afghanistan trong vài ngày tới.
Vạn sự khởi đầu nan! Khởi xướng một tiến trình hòa bình đã khó, nhưng việc hiện thức hóa ý tưởng đó còn khó khăn hơn nhiều. Mặc dù vậy, dư luận hy vọng bước đi đầu tiên nói trên sẽ đưa Afghanistan ra khỏi cảnh “nồi da nấu thịt” nhằm mang lại sự ổn định, an ninh và thịnh vượng cho quốc gia Nam Á luôn chìm trong bất ổn này./.
Lực lượng an ninh Afghanistan đã chính thức tiếp quản nhiệm vụ bảo đảm an ninh trên toàn quốc từ tay lực lượng liên quân do Mỹ đứng đầu. Đây được coi là thời khắc lịch sử cho thấy sứ mạng cao cả của người dân Afghanistan nhằm tự khẳng định mình trong các vấn đề quan trọng quyết định tương lai của đất nước.
Thế nhưng, việc các vụ đánh bom xảy ra tại thủ đô Kabul ngay sau lễ “bàn giao” như một điềm báo rằng nhiệm vụ duy trì an ninh và ổn định tại Afghanistan sẽ vô cùng khó khăn. Không ít người đặt câu hỏi rằng liệu lực lượng an ninh “non trẻ” của Afghanistan đã thực sự sẵn sàng chiến đấu với phong trào nổi dậy vẫn quyết liệt sau gần 12 năm xung đột?
Câu hỏi này thực sự cấp thiết tại thành phố Jalalabad, thủ phủ tỉnh Nangarhar gần biên giới với Pakistan. Tại Nangaha, với dân số chủ yếu là người Pashtun - thành phần chính trong lực lượng Taliban, quân nổi dậy thường xuyên phục kích lực lượng chính phủ, đặt bom văn phòng của các tổ chức nhân đạo và hiện vẫn đang kiểm soát nhiều khu vực nông thôn với các cánh đồng thuốc phiện. Nangaha bị coi là một khu vực nguy hiểm và hiện lực lượng nước ngoài vẫn đồn trú tại hơn một nửa trong tổng số 22 quận của tỉnh này.
Người ta hy vọng tình hình trên sẽ có sự thay đổi sau khi Tổng thống Hamid Karzai khẳng định lực lượng quân đội Afghanistan đảm trách an ninh trên cả nước, trong khi lực lượng quân đội Mỹ và nước ngoài khác sẽ hoàn toàn chuyển sang nhiệm vụ hỗ trợ và cố vấn.
Mặc dù vậy, người dân Afghanistan nhìn chung vẫn lo ngại về khả năng lực lượng an ninh nước này có thể bảo vệ họ trước các vụ tấn công của các nhóm nổi dậy mà họ cho là đã được vũ trang và huấn luyện tại nước láng giềng Pakistan. Họ cũng cho rằng lực lượng Afghanistan vẫn chưa có đủ các vũ khí hạng nặng hoặc hỏa lực cần thiết để có thể đảm đương trọng trách này.
10 năm trước, Afghanistan không có lực lượng an ninh quốc gia và cách đây 5 năm, quốc gia này mới chỉ có một lực lượng mỏng manh. Tuy nhiên, đến nay, nước này đã có một lực lượng tương đối hùng hậu với 350.000 binh sỹ quân đội và cảnh sát được đào tạo cơ bản và đã chịu trách nhiệm bảo đảm an ninh tại 312 quận trên toàn quốc, nơi có gần 30 triệu người sinh sống, chiếm khoảng 80% dân số.
Sau khi nhận “bàn giao,” họ sẽ chịu trách nhiệm bảo đảm an ninh tại tất cả 403 quận của 34 tỉnh, thành trên cả nước. Tất nhiên, bên cạnh các lực lượng an ninh Afghanistan vẫn có sự hỗ trợ, bọc lót của các lực lượng liên quân. Sau khi chuyển giao, liên quân sẽ chuyển sang vai trò trợ giúp, bao gồm nhiệm vụ đào tạo, giám sát và hỗ trợ chiến đấu trong những tình huống khẩn cấp, chủ yếu là hình thức không kích và sơ tán.
Theo kế hoạch, vào cuối năm nay, lực lượng liên quân tại Afghanistan sẽ giảm một nửa và đến cuối năm 2014, toàn bộ lực lượng chiến đấu sẽ rút khỏi quốc gia Nam Á này.
Hiện có khoảng 100.000 binh sỹ từ 48 nước, trong đó có 66.000 lính Mỹ đang đồn trú tại Afghanistan.
Tổng thống Mỹ Barack Obama chưa cho biết cụ thể số binh sỹ Mỹ cùng với các lực lượng của Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) sẽ ở lại Afghanistan để làm nhiệm vụ hỗ trợ và cố vấn, song có tin cho biết khoảng 9.000 lính Mỹ và khoảng 6.000 lính của các nước đồng minh sẽ đảm nhận sứ mạng mới.
Các lực lượng liên quân sẽ hỗ trợ lực lượng an ninh Afghanistan trong các chiến dịch quân sự khi được yêu cầu, song quân đội và cảnh sát sẽ phải chịu trách nhiệm về kế hoạch và chỉ huy các chiến dịch quân sự chống lại lực lượng nổi dậy.
Mỹ cho biết Afghanistan sẽ nhận được các loại vũ khí mà họ yêu cầu như một hạm đội máy bay trực thăng vận tải MI-17, máy bay chở hàng và máy bay hỗ trợ bộ binh. Tuy nhiên, Afghanistan muốn được trang bị xe tăng và các máy bay chiến đấu hiện đại, song yêu cầu này của họ khó có thể được đáp ứng do vấn đề chi phí và huấn luyện kỹ năng. Cuộc chiến tại quốc gia Nam Á này đã quá “hao người, tốn của.”
Trong bối cảnh đó, tiến trình hòa giải ở Afghanistan có dấu hiệu được khởi động khi Taliban lập văn phòng chính trị tại thủ đô Doha của Qatar với ý định tiến hành đối thoại với cộng động quốc tế và các nhóm ở Afghanistan về một giải pháp hòa bình cho quốc gia Nam Á này.
Phát biểu khi tham dự hội nghị Nhóm các nước phát triển hàng đầu thế giới (G-8) tại Bắc Ireland ngày 18/6, Tổng thống Mỹ Obama đánh giá sự kiện trên là bước đi quan trọng đầu tiên tiến tới sự hòa hợp mặc dù đó mới chỉ là sự khởi đầu và còn muôn vàn khó khăn ở phía trước.
Trong khi đó, Mỹ và Taliban cũng có thể sẽ ngồi vào bàn thương lượng để thảo luận cách thức chấm dứt đổ máu tại Afghanistan trong vài ngày tới.
Vạn sự khởi đầu nan! Khởi xướng một tiến trình hòa bình đã khó, nhưng việc hiện thức hóa ý tưởng đó còn khó khăn hơn nhiều. Mặc dù vậy, dư luận hy vọng bước đi đầu tiên nói trên sẽ đưa Afghanistan ra khỏi cảnh “nồi da nấu thịt” nhằm mang lại sự ổn định, an ninh và thịnh vượng cho quốc gia Nam Á luôn chìm trong bất ổn này./.
Minh Lý (TTXVN)
