Một góc quần đảo tranh chấp mà phía Nga gọi là Nam Kuril và Nhật Bản gọi là Vùng lãnh thổ phương Bắc ngày 12/12/2016. (Nguồn: AFP/TTXVN) Cuối tuần trước, Bộ trưởng Tài nguyên và môi trường Nga Sergei Donskoi đã thị sát một trong 4 hòn đảo do Moskva kiểm soát ngoài khơi tỉnh Hokkaido, để chuẩn bị cho các hoạt động kinh tế chung trên các đảo có tranh chấp với Nhật Bản.
Ngày 11/9, hãng tin Kyodo cho biết chuyến thị sát của Bộ trưởng Donskoi tới đảo Iturup mà Nhật Bản gọi là Etorofu đã được thực hiện sau khi Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe và Tổng thống Nga Vladimir Putin nhất trí tiến hành các hoạt động chung trong 5 lĩnh vực, trong đó có phong điện và xử lý rác thải, tại đây.
Bộ trưởng Donskoi còn dự định thăm 3 đảo còn lại thuộc quần đảo này nhưng đã phải hoãn kế hoạch do thời tiết xấu.
Theo một nguồn tin Chính phủ Nhật Bản, đây là lần đầu tiên kể từ năm 2015 một bộ trưởng Nga tới thăm quần đảo tranh chấp do Nga kiểm soát và gọi là Nam Kuril mà Nhật Bản gọi là Vùng Lãnh thổ phương Bắc.
Thông thường, phía Nhật Bản phản đối các hoạt động thị sát tương tự của Nga tới đây, nhưng lần này chuyến thăm có mục đích chuẩn bị cho các cơ hội hợp tác song phương nên phía Nhật Bản không phản ứng.
Quốc gia này tin tưởng các hoạt động chung nói trên sẽ mở đường cho việc giải quyết vấn đề tranh chấp lãnh thổ kéo dài tại những hòn đảo này và ký kết một hiệp ước hòa bình hậu Chiến tranh Thế giới thứ 2. Trong khi đó, phía Nga hy vọng sẽ thu hút nguồn đầu tư Nhật Bản tại những vùng lãnh thổ kém phát triển.
Nga và Nhật Bản đều tuyên bố chủ quyền tại quần đảo tranh chấp hiện do Nga kiểm soát này.
Khu vực tranh chấp gồm 4 hòn đảo mà phía Nhật Bản gọi là Etorofu, Kunashiri, Habomai và Shikotan, còn Nga lần lượt gọi là Iturup, Kunashir, Khabomai và Shicotan.
Việc tranh chấp chủ quyền tại đây đã cản trở hai nước ký hiệp ước hòa bình sau Chiến tranh Thế giới thứ 2. Tuy nhiên, gần đây hai bên đều thể hiện thiện chí giải quyết những bất đồng xung quanh vấn đề này.
Mới đây nhất, 2 nước đã cùng tiến hành nghiên cứu đánh giá tiềm năng kinh tế tại khu vực đảo tranh chấp. Hoạt động này kéo dài từ ngày 27/6-1/7, trong đó có sự tham gia của Cố vấn đặc biệt của Thủ tướng Nhật Bản, ông Eiichi Hasegawa và Thống đốc vùng Sakhalin (Nga) quản lý khu vực đảo tranh chấp./.
