(Nguồn: Getty) Ngày 1/1/2016, Hiệp định về khu vực thương mại tự do (FTA) giữa Ukraine và Liên minh châu Âu (EU) bắt đầu có hiệu lực, đồng thời với thời điểm hiệp định tương tự giữa Ukraine và Nga chấm dứt hiệu lực và thay bằng chế độ "tối huệ quốc," từ nay hàng hóa Ukraine nhập khẩu vào Nga sẽ phải chịu mức thuế 6-7%.
Theo đánh giá của Bộ Kinh tế Ukraine, lợi ích lớn nhất từ FTA với EU là thêm tăng trưởng Tổng sản phẩm quốc nội (GDP) và dòng hàng hóa giá rẻ. 97% danh mục hàng hóa sẽ được miễn thuế khi xuất - nhập giữa Ukraine và EU.
Dự báo, FTA sẽ mang lại cho GDP Ukraine 10-15 tỷ hryvnia mỗi năm (khoảng 4-6 tỷ USD). Mức giảm giá hàng hóa từ EU được dự kiến vào khoảng 5%.
Tuy nhiên, giới chuyên gia nước này cũng chỉ ra những lo ngại rõ ràng cho nền kinh tế Ukraine. Trước hết, do tính cạnh tranh hàng hóa thấp và những khó khăn trong chuyển đổi sang tiêu chuẩn châu Âu mà Ukraine sẽ gặp vấn đề không chỉ tại thị trường châu Âu mà cả thị trường trong nước.
Đặc biệt, thiệt hại sẽ không nhỏ cho Ukraine khi mất thị trường Nga. Trung tâm Phân tích Ukraine đã tính toán thiệt hại trực tiếp của Kiev khi Nga dừng FTA với Ukraine vào khoảng 10 tỷ USD.
Các doanh nghiệp Ukraine vốn sản xuất hàng hóa cung cấp chủ yếu cho thị trường Nga có nguy cơ bị phá sản, đe dọa đến công việc của 750.000 người. Khó khăn nhất sẽ là ngành chế tạo máy và công nghiệp hóa chất.
Dự báo xuất khẩu chế tạo máy của Ukraine sang Nga sẽ giảm từ 14 tỷ USD xuống còn 2 tỷ. Ngoài ra, Ukraine sẽ không dễ dàng tìm ra thị trường tiêu thụ cho 13% sản lượng hóa chất hiện đang bán sang Nga.
Những chuyên gia ủng hộ hội nhập châu Âu tại Ukraine cho rằng việc mất thị trường Nga có thể bù lại bằng cách chuyển hướng sang thị trường khác, trước hết là châu Á và châu Phi. Ukraine cũng đang tích cực tăng hợp tác thương mại với Trung Quốc, Thổ Nhĩ Kỳ và các nước Trung Đông.
Trong năm qua, Ukraine cũng đã hoàn tất đàm phán về FTA với Canada. Một định hướng khác là điều chỉnh cơ cấu xuất khẩu, xây dựng lại các ngành xuất khẩu, đặc biệt là các ngành chú trọng vào thị trường Nga như công nghiệp sữa và bánh kẹo, cho phù hợp với tiêu chuẩn châu Âu.
Cùng ngày, Nga đã áp lệnh cấm nhập khẩu đối với hàng nông nghiệp và nguyên liệu từ Ukraine./.
