Thỏa thuận mới được xem là có lợi cho Iceland hơn thỏa thuận trước đó, vốnbị 93% cử tri nước này bác bỏ trong cuộc trưng cầu ý dân tháng 1/2010. Theo đó,Reykjavik có thể thanh toán dần số tiền trên từ nay cho đến năm 2046, với lãisuất 3,0% đối với 1,3 tỷ euro phải trả Hà Lan và 3,3% đối với số tiền còn lạiphải trả Anh.
Nhà thương lượng đại diện cho phía Iceland khẳng định đây là thỏa thuậnthích hợp nhất có thể "đong đếm" được tại thời điểm và hoàn cảnh hiện nay.
Trước cuộc trưng cầu ý dân, cả hai phe ủng hộ và phản đối thỏa thuận mớiđều ra sức vận động cử tri qua Internet. Phe "nói không" lo ngại chính phủ sẽtạo gánh nặng tài chính khó lường cho dân chúng, nhấn mạnh không có văn bản pháplý nào qui định người dân Iceland phải gánh những thiệt hại của một ngân hàng tưnhân.
Phe "nói có," được chính phủ và đảng đối lập chính ủng hộ, lập luận thỏathuận này là cách duy nhất để chấm dứt tranh cãi kéo dài xung quanh kế hoạch bồithường khách hàng Icesave, đang ảnh hưởng xấu đến quan hệ giữa Iceland với Anhvà Hà Lan; đồng thời giúp giảm thiểu những thiệt hại và rủi ro mà Iceland có thểphải hứng chịu.
Theo giới quan sát, nếu cử tri Iceland "nói không" với thỏa thuận mới nhưhai cuộc thăm dò dư luận mới đây nhất, quốc gia nhỏ bé này sẽ rơi vào một cuộctranh tụng kéo dài hai năm tại Hiệp hội Thương mại Tự do châu Âu (EFTA), tổ chứcthay Tòa án Pháp lý châu Âu giải quyết những tranh cãi liên quan các nước thànhviên Khu vực Kinh tế châu Âu gồm Iceland, Liechtenstein và Na Uy.
Giáo sư Gudmundur Olafsson thuộc Đại học tổng hợp Iceland cảnh báo nếuEFTA ra phán quyết bất lợi cho Iceland thì điều này sẽ dẫn đến những hậu quảnghiêm trọng đối với quốc gia này.
Người đứng đầu liên minh cầm quyền ở Iceland Johanna Sigurdardottir tuầntrước cũng cảnh báo càng kéo dài thời gian giải quyết vấn đề Icesave thì hậu quảđối với Iceland càng nghiêm trọng.
Theo kế hoạch, kết quả cuộc trưng cầu sẽ được công bố vào sáng 10/4, giờđịa phương./.