Ngày 15/1, Phó chủ tịch Ủy ban châu Âu Frans Timmermans cho rằng Anh cần phải định hình rõ ràng mô hình quan hệ song phương mà quốc gia này mong muốn xây dựng với Liên minh châu Âu (EU) sau khi rời khỏi khối (Brexit).
Phát biểu trước báo giới tại Brussels, ông Timmermans khẳng định việc Anh nêu rõ quan điểm và mong muốn của mình về mô hình hợp tác song phương hậu Brexit sẽ rất hữu ích vì trên thực tế London là bên muốn "ra đi" vì vậy mong muốn của họ cần phải rõ ràng.
EU cần biết chính xác Anh muốn gì ở mối quan hệ song phương trước khi có thể bắt đầu các cuộc đàm phán về vấn đề này.
Ông Timmermans cũng phủ nhận tuyên bố trước đó của Bộ trưởng Tài chính Anh Philip Hammond cho rằng EU đang thúc đẩy một thỏa thuận trừng phạt Anh vì lo ngại các quốc gia khác sẽ "nối gót" London tách khỏi EU.
[Anh sẽ không trả tiền để tham gia thị trường chung EU]
Ông Timmermans dẫn chứng kết quả các cuộc bầu cử mới đây tại Hà Lan và Pháp cho thấy phe phản đối EU đang dần yếu thế vì vậy các nhà lãnh đạo EU tin tưởng các quốc gia khác sẽ không tiếp bước Anh.
Trước đó phát biểu với tờ Welt Am Sonntag của Đức, Bộ trưởng Hammond cho rằng nền kinh tế Anh nên duy trì một "lối tiếp cận châu Âu" sau Brexit, cho thấy Anh mong muốn phân cực ít nhất có thể với nền kinh tế chung toàn châu Âu.
Tuy nhiên, ông này cũng cảnh báo EU nên từ bỏ suy nghĩ rằng quá "nương tay" với Anh sẽ làm gương xấu cho các quốc gia khác.
Trong một diễn biến liên quan, cùng ngày Thủ hiến vùng Scotland Nicola Sturgeon cảnh báo nếu Anh rời khỏi EU mà không đạt được thỏa thuận thì nền kinh tế của vùng lãnh thổ này có thể sẽ suy giảm tới 8,5%.
Phát biểu trước báo giới tại Edinburgh, bà Sturgeon kêu gọi Anh ở lại thị trường chung châu Âu và cho rằng đây là lựa chọn tốt nhất cho Scotland khi Anh không còn tư cách thành viên EU.
Bà Sturrgeon dẫn một nghiên cứu cho thấy nếu Anh và EU không đạt thỏa thuận và phải xây dựng quan hệ thương mại dựa trên các quy định của WTO thì kinh tế Scotland sẽ suy giảm 8,5% vào năm 2030.
Ngược lại, trong trường hợp hai bên đạt thỏa thuận tự do thương mại thì mức suy giảm sẽ hạ xuống 6,1%. Đặc biệt, con số này giảm xuống còn 2,7% nếu Anh tiếp tục duy trì là một phần của thị trường chung châu Âu.
Hơn một năm sau khi người Anh bỏ phiếu lựa chọn đưa quốc gia này ra khỏi EU, các cuộc đàm phán về mối quan hệ song phương trong đó bao gồm các vấn đề quan trọng như thỏa thuận thương mại, quyền tiếp cận của Anh đối với thị trường chung châu Âu và Liên minh thuế quan, sẽ có thể phải đợi tới tận tháng 4/2018 mới có thể bắt đầu.
Hồi tháng 12/2017, hai bên đã đạt được thỏa thuận nguyên tắc về vấn đề chia tách và dự kiến sẽ bắt đầu trong tháng tới các vòng đàm phán về thời kỳ chuyển tiếp sau khi Anh chính thức ra khỏi khối vào tháng 3/2019./.