World Cup Nữ lần thứ 9 được tổ chức vào tháng 7 tại Australia và New Zealand. (Nguồn: FIFA) Giải Vô địch Bóng đá Nữ Thế giới (World Cup Nữ) đã đi qua một chặng đường dài so với những giải đấu tiền thân được tổ chức không chính thức cách đây nửa thế kỷ.
World Cup Nữ lần thứ 9 được tổ chức vào tháng 7 tại Australia và New Zealand sẽ trở thành sự kiện thể thao dành riêng cho phái nữ có nhiều người theo dõi nhất trong lịch sử, với hơn một triệu vé đã được bán ra.
Sau đây là một số thông tin thú vị về sự khởi đầu khiêm tốn của World Cup Nữ và quá trình biến nó thành sự kiện thể thao hàng đầu như ngày nay.
Cảm ơn Italy và Na Uy
Phải mất 61 năm sau khi Liên đoàn Bóng đá Thế giới (FIFA) tổ chức Giải Vô địch Bóng đá Thế giới đầu tiên dành cho Nam, FIFA mới tổ chức phiên bản dành cho Nữ, mặc dù lịch sử cho thấy phụ nữ đã chơi môn thể thao này từ đầu thế kỷ 19.
Giải đấu Quốc tế giữa các vận động viên nữ đã giành được sự quan tâm trước khi FIFA tham gia. Năm 1970, Liên đoàn Bóng đá Nữ Độc lập châu Âu (FIEFF) có trụ sở tại Turin đã tổ chức Giải Vô địch Bóng đá Nữ Thế giới không chính thức ở Italy, với bảy Đội tham gia và Đan Mạch trở thành nhà vô địch.
Năm sau, FIEFF tổ chức một Giải đấu Nữ khác ở Mexico với 6 đội tham gia và Đan Mạch lần nữa lên ngôi vô địch sau khi đánh bại nước chủ nhà trong trận Chung kết.
FIEFF sau đó đã giải thể vào năm 1972, nhưng các Giải Bóng đá Nữ vẫn tiếp tục được tổ chức từ năm 1980-1985 thông qua Mundialitos, hoặc Cúp Thế giới với quy mô nhỏ hơn, cả 4 lần đều do Italy tổ chức và mời một số đội bóng tham dự.
Năm 1986, phát biểu trước Đại hội FIFA lần thứ 45 ở Mexico, đại biểu Na Uy Ellen Wille đã yêu cầu tổ chức này nỗ lực hơn nữa nhằm thúc đẩy Bóng đá Nữ.
Nhưng FIFA đã trù trừ trong việc xúc tiến do lo ngại nếu Giải đấu giành cho Nữ bị thất bại có thể ảnh hưởng tới thương hiệu World Cup. Đến tận năm 1988, FIFA mới tổ chức một Giải Bóng đá Nữ ở Trung Quốc và mời 12 đội bóng tham dự.
Na Uy đã giành chức vô địch Giải đấu này và đó là một chiến thắng cho tất cả mọi người yêu Bóng đá Nữ. Sự thành công của Giải đã thuyết phục FIFA chấp thuận sự ra đời của World Cup Nữ với việc chính thức xác nhận World Cup Nữ đầu tiên sẽ được tổ chức vào năm 1991, cũng tại Trung Quốc.
Lần đầu với những hoài nghi
Tuy nhiên, bất chấp sự thành công của Giải đấu năm 1988, những nghi ngờ về World Cup Nữ vẫn còn đó.
FIFA ban đầu đặt tên cho giải đấu là “Giải Vô địch Bóng đá Nữ Thế giới Cup M&M,” kết hợp thương hiệu từ nhà sản xuất kẹo và nhà tài trợ doanh nghiệp duy nhất của giải đấu Mars.
Màn biểu diễn tại Lễ Khai mạc World Cup Nữ 1991 tại Trung Quốc. (Ảnh: AFP) Tuy nhiên, tất cả những nghi ngờ đã bị xua tan khi hơn nửa triệu người hâm mộ đã hào hứng theo dõi 12 Đội tuyển Nữ Quốc gia thi đấu. Tại World Cup Nữ đầu tiên này, Đội tuyển Nữ Mỹ đã đánh bại Đội tuyển Nữ Na Uy trong trận Chung kết trước 65.000 khán giả tại Sân vận động Thiên Hà ở Quảng Châu.
Sau giải đấu, Chủ tịch lúc bấy giờ của FIFA João Havelange đã viết: “Bóng đá Nữ bây giờ đã được tổ chức thực sự thành công.”
Kéo dài sự nghiệp dư và bất bình đẳng
Các cầu thủ Bóng đá Nữ luôn không được đối xử bình đẳng với các đồng nghiệp nam.
Trong cuốn sách xuất bản năm 2019, nhà báo thể thao Caitlyn Murray viết rằng chiếc máy bay chở Đội tuyển Bóng đá Nữ Mỹ đã phải bay vòng để đón Đội tuyển Bóng đá Nữ Thụy Điển và Đội tuyển Bóng đá Nữ Na Uy-2 đội tham dự World Cup Nữ 1991 để đưa họ về nước.
Một số cầu thủ nữ thậm chí còn phàn nàn họ phải dùng đồng phục cũ của các cầu thủ nam, và trong khi các cầu thủ nam được nghỉ ở khách sạn, thì các cầu thủ nữ, chỉ được trả 15 USD mỗi ngày trong thời gian đi thi đấu nước ngoài, phải chen chúc chung trong một phòng khách sạn rẻ tiền.
Và cho đến năm 2007, World Cup Nữ cũng không có tiền thưởng!
[FIFA đánh giá cao 5 tuyển thủ Việt Nam trước thềm World Cup Nữ 2023]
Nhưng đến lần thứ 9 này thì đã có nhiều điều thay đổi. Tại World Cup Nữ 2023, FIFA đã cấp 435 triệu USD để tổ chức toàn bộ sự kiện. Và không giống như các Vòng Chung kết trước đó, các đội tham gia sẽ có điểm tập trung chuyên dụng ở khắp hai nước đăng cai: Australia và New Zealand.
Số tiền thưởng tại World Cup Nữ 2023 là 150 triệu USD - tăng nhiều so với tổng giải thưởng 30 triệu USD tại World Cup Nữ 2019 (mặc dù vẫn chỉ bằng một phần ba so với con số 440 triệu USD tổng số tiền thưởng được phân bổ cho World Cup Nam).
Theo quyết định mới nhất của FIFA, mỗi cầu thủ khi tham dự vòng chung kết World Cup Nữ 2023 sẽ nhận tối thiểu 30.000 USD.
Ngoài việc tăng gấp đôi quỹ hỗ trợ cho giai đoạn chuẩn bị lên 31 triệu USD, đã được phân bổ cho các Liên đoàn Bóng đá Quốc gia có đội tuyển giành quyền tham dự World Cup Nữ 2023, FIFA sẽ bổ sung 110 triệu USD phân phối dựa trên thành tích của đội tại giải đấu.
Điều này cũng đồng nghĩa với việc mỗi Liên đoàn Bóng đá Quốc gia sẽ nhận được khoản hỗ trợ phụ thuộc vào thành tích của đội tại giải đấu, để chi trả các chi phí liên quan tới việc chuẩn bị và tham dự giải cho đội tuyển cũng như sử dụng vào các hoạt động phát triển bóng đá của Liên đoàn Bóng đá Quốc gia nước đó.
Mỹ là đội giành nhiều chiến thắng nhất
Sau chiến thắng ở Trung Quốc năm 1991, Mỹ tiếp tục giành thêm ba danh hiệu Vô địch World Cup Nữ.
Trong lần thứ 3 World Cup Nữ được tổ chức vào năm 1999 tại Mỹ, Mỹ đã đánh bại Trung Quốc 5-4 trong loạt sút luân lưu tại trận Chung kết ở Pasadena's Rose Bowl.
Đội tuyển Mỹ ăn mừng chức Vô địch World Cup Nữ lần thứ 4 tại giải đấu năm 2019. (Ảnh: Getty Images) Tuy nhiên sau lần vô địch thứ 2 đó, phải đợi sau 4 kỳ World Cup, Mỹ mới lại giành chức Vô địch thứ 3 vào năm 2015 khi giải đấu được tổ chức tại Canada. Và tiếp tục có chức Vô địch lần thứ 4 ở kỳ World Cup sau đó tại Pháp- World Cup 2019.
Mỹ tham gia giải đấu năm nay với tư cách là ứng cử viên vô địch và kỳ vọng lần thứ 3 liên tiếp giành chức Vô địch World Cup Nữ, điều mà chưa đội tuyển quốc gia nào làm được cho đến nay.
Tuy nhiên, số bàn thắng ghi được nhiều nhất trong lịch sử World Cup không đến từ một cầu thủ Mỹ mà thuộc về tiền đạo Brazil Marta Vieira da Silva - được biết đến với biệt danh Marta - người đã ghi 17 bàn trong 5 kỳ World Cup từ năm 2007 đến 2019.
Marta, 37 tuổi, sẽ tham dự kỳ World Cup thứ sáu của mình mùa Hè này, với hy vọng sẽ bổ sung vào thành tích của cô và giúp Đội tuyển Nữ Brazil lần đầu tiên giành chức Vô địch World Cup Nữ.
Các "cô gái Kim cương" của Việt Nam lần đầu đến sân chơi quốc tế
Ở giải đấu bóng đá lớn nhất hành tinh dành cho nữ năm nay, World Cup 2023, các cô gái của Đội tuyển Bóng đá Nữ Quốc gia Việt Nam đã xuất sắc vượt qua vòng loại để giành chiếc vé cuối cùng của châu lục đến New Zealand và Australia, qua đó điền tên Việt Nam vào bản đồ bóng đá thế giới.
Đội tuyển Nữ Việt Nam sau chiến thắng Đội tuyển Nữ Thái Lan ở trận chung kết Bóng đá Nữ SEA Games 31, giành chiếc huy chương Vàng lần thứ 3 liên tiếp tại đấu trường này. (Ảnh: PV/Vietnam+) Tại AFC Women's Asian Cup 2022, Đội tuyển Nữ Việt Nam đã vào đến tứ kết và thua Tuyển Nữ Trung Quốc, nhưng đã được quyền đá playoff. Tuyển Nữ Việt Nam đã xuất sắc vượt qua với hai kình phùng địch thủ là Tuyển Nữ Thái Lan với tỷ số 2-0 và Tuyển Nữ Đài Bắc Trung Hoa với tỷ số 2-1 để có suất thứ 5 đến World Cup Nữ 2023.
Ở Vòng Chung kết World Cup Nữ 2023, Đội tuyển Nữ Việt Nam (thứ 32 BXH FIFA) rơi vào bảng E-bảng đấu được coi là "bảng tử thần" khi góp mặt cả nhà đương kim vô địch Mỹ (thứ 1 BXH FIFA) lẫn á quân Hà Lan (thứ 9 BXH FIFA) và Đội tuyển Nữ Bồ Đào Nha (thứ 21 BXH FIFA).
Theo lịch thi đấu, các "cô gái Kim cương" của Việt Nam sẽ lần lượt gặp Tuyển Nữ Mỹ ngày 22/7, Tuyển Nữ Bồ Đào Nha ngày 27/7 và Tuyển Nữ Hà Lan, ngày 1/8./.
