Ngày 15/9, Chủ tịch Ủy ban châu Âu (EC) Ursula von der Leyen đã đọc Thông điệp liên minh, trong đó đề cập đến một loạt vấn đề nóng, từ vấn đề tiêm vaccine ngừa COVID-19, chống biến đổi khí hậu cho tới kinh tế và quốc phòng.
Trong thông điệp đọc tại Nghị viện châu Âu ở Strasbourg (Pháp), Chủ tịch von der Leyen cho biết tính tới cuối tháng trước, đã có hơn 70% dân số trưởng thành tại 27 nước thành viên Liên minh châu Âu (EU) đã được tiêm đủ liều vaccine.
Điều này đánh dấu một cột mốc quan trọng sau khi chiến dịch tiêm chủng có sự khởi đầu chậm chạp, nhưng cũng cho thấy sự khác biệt lớn ngay trong liên minh khi có sự chênh lệch về tỷ lệ tiêm chủng giữa các nước thành viên.
Theo bà, 19 nước thành viên sẽ phục hồi kinh tế trở lại mức trước khi đại dịch bùng phát ngay trong năm nay, trong khi những nước còn lại có thể phải đợi đến năm sau.
Chủ tịch EC cũng đặc biệt nhấn mạnh đến tình trạng thiếu hụt vaccine cho người dân toàn cầu, cũng như cam kết tài trợ thêm 200 triệu liều vaccine cho thế giới, nâng tổng số vaccine viện trợ của EU lên 450 triệu liều.
Bà nhấn mạnh "đó là một khoản đầu tư cho sự đoàn kết và đó cũng là một khoản đầu tư cho sức khỏe toàn cầu," lưu ý rằng cần đẩy nhanh tốc độ tiêm vaccine ngừa COVID-19 trên toàn cầu để có thể ngăn chặn bùng phát một đại dịch ở những người chưa được tiêm chủng.
Cũng trong Thông điệp liên minh, Chủ tịch EC kêu gọi các nước trên thế giới tham gia vào kế hoạch tham vọng của EU về chống biến đổi khí hậu và đáp ứng các mục tiêu được đề ra trong Hiệp định Paris về biến đổi khí hậu năm 2015.
EU đã cam kết cắt giảm ít nhất 55% lượng khí thải vào năm 2030 so với mức năm 1990, một mục tiêu đã trở thành ràng buộc về mặt pháp lý.
Bà von der Leyen cam kết sẽ bổ sung 4 tỷ euro (4,7 tỷ USD) để hỗ trợ các nước đang phát triển thực hiện quá trình chuyển đổi xanh, đồng thời kêu gọi các nước khác có trách nhiệm với cam kết của mình.
Một thập kỷ trước, các quốc gia giàu có cam kết sẽ huy động 100 tỷ USD mỗi năm vào năm 2020 để giúp các quốc gia nghèo hơn đối phó với các tác động của biến đổi khí hậu song mục tiêu này vẫn chưa được đáp ứng.
[Liên minh châu Âu sẽ không vội siết chặt trở lại ngân sách]
Bên cạnh những vấn đề trên, Chủ tịch von der Leyen cũng tận dụng bài phát biểu để đề cập đến các vấn đề trọng tâm khác của EU như quốc phòng và kinh tế. Về những thách thức kinh tế, bà cho rằng EU cần tăng cường đầu tư để thúc đẩy sản xuất chất bán dẫn nhằm khắc phục những yếu kém trong chuỗi cung ứng sản xuất.
Bà cho biết trong những tuần tới, EC sẽ trình một đạo luật mới về nguồn cung chip điện tử ở châu Âu nhằm mục đích liên kết các năng lực nghiên cứu, thiết kế, thử nghiệm và sản xuất đẳng cấp thế giới. Bà gọi đó là “vấn đề chủ quyền công nghệ” và rằng các quốc gia EU cần “cùng nhau tạo ra một hệ sinh thái chip hiện đại," qua đó giúp EU “dẫn đầu thế giới” trong lĩnh vực này.
Về lĩnh vực quốc phòng, bà von der Leyen nhấn mạnh EU cần tăng quyền tự chủ của mình và thành lập Liên minh Quốc phòng châu Âu.
Bà cho biết vào đầu năm tới khi Pháp giữ chức chủ tịch luân phiên của EU, bà và Tổng thống Pháp Emmanuel Macron sẽ triệu tập một hội nghị thượng đỉnh về quốc phòng châu Âu.
Cũng theo người đứng đầu EC, một tuyên bố chung mới của Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) - EU sẽ được trình bày vào cuối năm nay.
Bà cũng bày tỏ tin tưởng các nhóm tác chiến của EU hay các lực lượng tiên phong phản ứng nhanh với các cuộc khủng hoảng ở nước ngoài “sẽ là một phần giải pháp."
Về tình hình tại Afghanistan, Chủ tịch Ursula von der Leyen đã cam kết tăng cường viện trợ nhân đạo cho Afghanistan, đồng thời nêu rõ EU sẽ sát cánh với người dân Afghanistan. Bà nói: “Chúng ta phải làm mọi thứ để ngăn chặn nguy cơ thực sự về nạn đói và thảm họa nhân đạo nghiêm trọng ở ngoài kia (Afghanistan). Chúng tôi sẽ làm phần việc của mình, chúng tôi sẽ lại tăng viện trợ nhân đạo cho Afghanistan thêm 100 triệu euro (118 triệu USD)."
Liên quan đến việc bảo vệ phụ nữ, quan chức EC cho biết cơ quan này sẽ sớm đề xuất một đạo luật chống bạo hành nữ giới. Bà nhấn mạnh trong đại dịch COVID-19, "có quá nhiều phụ nữ phải sống trong sợ hãi" và những kẻ phạm tội cần phải bị trừng trị.
Đây là bản Thông điệp liên minh thứ hai của bà von der Leyen kể từ khi đảm nhiệm chức Chủ tịch EC. EU đang đối mặt với diễn biến khó lường của đại dịch COVID-19, kinh tế sụt giảm và những tác động của việc Anh rời khỏi liên minh này./.