Ngày 19/6, nhóm điều tra hỗn hợp quốc tế (JIT) vụ rơi máy bay mang số hiệu MH17 của hãng hàng không Malaysia Airlines năm 2014 thông báo truy tố 4 nghi can, bị cáo buộc bắn rơi chiếc máy bay này.
Phát biểu tại một cuộc họp báo ở Nieuwegein, Trưởng Công tố Hà Lan Fred Westerbeke cho biết mục tiêu của JIT là tìm hiểu sự thật về những gì đã xảy ra và truy tố những người phải chịu trách nhiệm.
JIT nêu tên của 4 nghi can gồm Leonid Kharchenko, người Ukraine và 3 người mang quốc tịch Nga là Oleg Pulatov, Igor Girkin và Sergey Dubinsky.
Vào thời điểm xảy ra vụ việc, ông Igor Girkin là Bộ trưởng Quốc phòng nước Cộng hòa Donetsk tự xưng, trong khi ông Sergey Dubinsky đứng đầu cơ quan tình báo quân đội (GRU) của Donetsk và hai nhân vật Kharchenko, Pulatov đều thuộc GRU.
Phiên tòa xét xử 4 nghi can sẽ diễn ra tại một địa điểm được bảo vệ cẩn mật gần sân bay Schiphol ở thủ đô Amsterdam của Hà Lan vào ngày 9/3/2020.
[Thủ tướng Malaysia khẳng định Nga không bắn rơi máy bay MH17]
Phía Nga trước đó luôn bác bỏ các báo cáo của JIT, cho rằng nhóm điều tra "thiên vị và có động cơ chính trị."
Ngày 17/7/2014, chiếc máy bay Boeing 777 mang số hiệu MH17 đang trên đường từ Amsterdam (Hà Lan) đến Kuala Lumpur (Malaysia) chở theo 298 hành khách và phi hành đoàn đã bị bắn rơi trên bầu trời miền Đông Ukraine. Các nạn nhân thiệt mạng chủ yếu là người Hà Lan.
Một báo cáo của Ủy ban điều tra vụ tai nạn (gồm đại diện của 5 nước Australia, Bỉ, Malaysia, Hà Lan và Ukraine) công bố tháng 9/2016 kết luận rằng máy bay đã bị bắn bởi một tên lửa Buk do Nga sản xuất, từ một khu vực ở Đông Ukraine do lực lượng đòi độc lập kiểm soát.
Nhà chức trách Ukraine và nhiều quốc gia phương Tây cáo buộc Nga và lực lượng đòi độc lập ở miền Đông Ukraine đứng sau vụ việc này.
Tuy nhiên, Moskva và những người đứng đầu lực lượng nổi dậy ở Đông Ukraine bác bỏ mọi cáo buộc, khẳng định máy bay đã trúng một tên lửa bắn đi từ khu vực do quân đội Chính phủ Ukraine kiểm soát.
Ngày 17/9/2018, Bộ Quốc phòng Nga công bố nội dung băng ghi âm trao đổi qua điện thoại giữa giới chỉ huy quân sự Ukraine cho thấy Kiev có liên quan đến vụ bắn rơi chiếc máy bay xấu số trên.
Theo đoạn băng, trên địa phận tỉnh Odessa của Ukraine khi lắp đặt trạm định vị vô tuyến “Malakhit” để chuẩn bị cho cuộc tập trận “Rubezh-2016” đã diễn ra đoạn hội thoại về khả năng trạm định vị trên của Ukraine không hoạt động trong khi Ukraine đóng cửa bầu trời.
Đoạn thoại có câu kết thúc như sau: “Các cậu này, nếu cứ như vậy chúng ta sẽ có thêm một Boeing Malaysia nữa đó.”
Người phát ngôn Bộ Quốc phòng Nga Igor Konashenkov cho biết các phân tích cho thấy một trong hai người đối thoại là trung tá người Ukraine Ruslan Grinchak.
Hiện ông Grinchak đang giữ chức Phó chỉ huy trưởng lực lượng không quân “Zapad” của Quân đội Ukraine. Năm 2014, ông là lữ đoàn trưởng Lữ đoàn kỹ thuật vô tuyến số 164 của Lực lượng phòng không Ukraine.
Trước đó, Bộ Quốc phòng Nga đã công bố số hiệu quả tên lửa bắn hạ chiếc máy bay MH17, theo đó, quả tên lửa này thuộc về quân đội Ukraine.
Quả tên lửa này được chế tạo tại thành phố Dolgoprudnui năm 1986, sau đó được phiên chế cho đơn vị quân đội trên lãnh thổ Ukraine và từ đó không quay trở về nước Nga nữa./.
